هفته به هفته بارداری (سه ماهه اول)

3 ماه (سه ماهه) اول بارداری

دوران بارداری یکی از حساس ترین و زیباترین دورانی است که هر زنی می تواند تجربه کند. وقتی متوجه می شوید که قرار است مادر شوید تمام تصمیماتتان عوض می شود. از همان لحظه منتظر در آغوش کشیدن فرزندتان می شوید و برای به سلامت به دنیا آوردنش تمام تلاشتان را می کنید. همه ما میدانیم که مدت بارداری 9 ماه کامل است. معمولاً در اولین سونوگرافی با وارد کردن آخرین دوره پریود روز زایمان مشخص می شود. ما در این مقاله با شما هستیم تا تغیرات هفته به هفته جنین را در 3 ماه (سه ماهه) اول بارداری به شما بگوییم.

پزشکان دوران حاملگی را به سه بخش تقسیم کرده اند.

• سه ماه اول بارداری
• سه ماه دوم بارداری
• سه ماه سوم بارداری

سه ماهه اول بارداری

سه ماهه اول بارداری از هفته اول شروع می شود و تا پایان هفته 13 ادامه دارد. معمولاً خانم ها در هفته 5 و یا 6 متوجه می شوند که باردار هستند. زیرا پریودشان به تعویق می افتد. بعد از آنکه ضربان قلب جنین را شنیدید و از سلامت آن مطمئن شدید دوران حساس و سخت آن شروع می شود. سه ماه اول بارداری یکی از حساس ترین ها است و باید خیلی مراقب خود باشید. زیرا بیشتر اعصاب و ارگان های اصلی بدن در این سه ماهه تشکیل می شود. همچنین بیشتر سقط جنین ، تشکیل نشدن قلب و نقص عضو نیز در این سه ماهه می باشد. یکی از مهم ترین و واجب ترین تست هایی که باید در این سه ماه انجام داد تست غربالگری می باشد. این تست حدود هفته 11 تا 13 بارداری انجام می شود.

در این تست شما می توانید متوجه مشکلاتی همچون زیر شوید :

1. اختلالات کروموزونی که شایع ترین آن سندروم داون (مونگولیسم)

2. اختلال نقص لوله عصبی و ناهنجاری های جنین

•  هفته اول بارداری

در واقع شما در این هفته هنوز در دوره عادت ماهانه خود قرار دارید. بنابراین می دانید که باردار نیستید. اما اگر در طی این سیکل قاعدگی باردار شوید، اولین روز شروع عادت ماهانه تان نخستین روز محاسبه سن بارداری شما به شمار خواهد آمد. در حقیقت از آنجا که دوره بارداری را از اولین روز آخرین قاعدگی محاسبه می کنیم. هفته اول بارداری همراه با علائم قاعدگی خواهد بود. شاید این هفته سخت ‌ترین روزها در دوره ماهیانه شما باشد. زیرا بافت و خونی که لایه داخلی رحم را تشکیل داده ‌اند، فرو می ‌ریزد. زمانیکه لایه داخلی رحم از بین می‌ رود، رگهای خونی رحم منقبض شده و همچون گرفتگی عضلات عمل می ‌کند که می ‌تواند دلیل بروز درد قاعدگی باشد.

•  هفته دوم بارداری

احتمالاً تا پایان هفته دوم بارداری یکی از تخمک های شما بطور کامل رشد خواهد کرد. زمانیکه تخمک تحت تاثیر هورمون ها از فولیکول خود بیرون می ‌آید، تخمک گذاری اتفاق می افتد و در ادامه با اسپرم ملاقات کرده و منجر به بارداری خواهد شد. هرچه به زمان تخمک گذاری نزدیک شوید ترشحات واژینال افزایش می یابد. در حوالی روز تخمک گذاری ترشحات شفاف، لیز و چسبنده می شوند تا اسپرم بتواند به راحتی به داخل حرکت کند. احتمالاً در هفته 2 بارداری در صورت داشتن رابطه جنسی باردار خواهید شد.

• هفته سوم بارداری

در هفته سوم از 3 ماه (سه ماهه) اول بارداری اگر تخمک گذاری انجام شود و تخمک با اسپرم ملاقات کند، رویداد شگفت انگیزی اتفاق می افتد. از باروری یک تخمک تا تبدیل شدن به سلولی به شکل توپ با 58 سلول تنها سه روز زمان لازم است. این توپ که بلاستوسیست نام دارد تا پایان هفته از لوله فالوپ عبور کرده و به رحم خواهد رسید و خود را به دیواره ضخیم شده رحم متصل خواهد کرد. این مرحله تحت عنوان لانه گزینی شناخته می شود. از این به بعد دیگر هیچ تخمکی از تخمدان‌ ها آزاد نمی ‌شود و پروژسترون و استروژن در بدن افزایش می‌یابد تا جداره ‌های دیواره رحم خونریزی نکند. این زمانی است که به تدریج مایع آمنیوتیک (کیسه آب) در اطراف توده سلولی شکل می‌گیرد تا ماه ها بعد کیسه آب از کودک شما محافظت ‌کند.

•  هفته چهارم بارداری

در هفته 4 بارداری توپ سلولی که درون رحم کاشته شده است در حال برپایی پایه های اصلی حیات آینده خود به عنوان یک جنین است. در ادامه بخش داخلی حاوی مایع به دو بخش تقسیم می شود. حفره های کوچک پُر از مایع به کیسه آمنیوتیک ( کیسه آب) تبدیل خواهند شد و حفره بزرگتر به کیسه زرده تبدیل می شود. ( کیسه زرده عملکردی مشابه به جفت در مراحل اولیه دارد) و در این روزهای ابتدایی مسئول پشتیبانی و تغذیه جنین را به عهده می گیرد. در ادامه بند ناف نزدیک کیسه آمنیوتیک شکل خواهد گرفت.

بند ناف در ابتدا به شکل یک حلقه است که در مراحل بعدی به شکل ساقه شده و حاوی دو شریان و یک ورید خواهد بود. درواقع بند ناف راه ارتباطی بین جنین و جفت است. شاید دانستن این نکته برایتان جالب باشد که در هفته 4 بارداری و دقیقاً در روزهای 25 و 26 بارداری، جنین با شما ارتباط خونی برقرار می کند و حیات او به طور کامل به شما وابسته می شود.

قد جنین : 0.2 سانتی متر

وزن : 0 گرم

•  هفته پنجم بارداری

در این هفته این موجود کوچک در حال تغییر قیافه است و سلول ‌های بدن او در حال ساخت اندام ‌های مهم او مثل کبد، کلیه و سیستم عصبی هستند. به تدریج با رشد این سیستم قسمت‌ های نخاع، مغز و ستون فقرات هم شکل می‌ گیرد.

قد : 0.3 سانتی متر

وزن : 0 گرم

علایم بارداری مادر

اگر پستان شما درد می‌ کند، زود خسته می ‌شوید یا مدام مجبورید به دست ‌شویی بروید این علائم را جدی بگیرید. بدن شما در این هفته خون بیشتری تولید می ‌کند تا بتواند اکسیژن و غذا را به کودک برساند. ضربان قلب برای حفظ تعادل خود افزایش می ‌یابد و این افزایش خستگی، گیجی و سر درد را به همراه دارد. در این هفته درد پستان ‌ها یا حسی شبیه به سوزن ‌سوزن ‌شدن شما را آزار می‌ دهد. احتمال بزرگ شدن پستان‌ ها و تیره شدن هاله رنگی دور آن نیز وجود دارد.

ویار هم در این زمان بروز می ‌کند و احتمالاً حسابی شما را حساس می ‌کند. هر ماده غذایی که شما می‌ بینید وسوسه می ‌شوید که آن را بخورید. ویار به دلیل به هم خوردن تعادل بین انتقال ‌دهنده‌ های عصبی بدن مادر، حالت روحی و روانی خاص و همچنین نیازهای تغذیه‌ ای او به وجود می ‌آید.

•  هفته ششم بارداری

در هفته ششم بارداری، رشد و تقسیم سلول های جنین با سرعت بسیار زیادی در حال انجام است. جوانه های اندام ها (دست و پاهای جنین) در حال شکل گیری بوده و سر نسبت به بقیه بخش ها بزرگتر به نظر می رسد. اما به زودی با رشد بیشتر سایر قسمت ها، اندازه سر با بدن به تناسب بیشتری خواهد رسید. در هفته ششم بارداری قلب جنین اولین ضربان لرزشی خود را ایجاد می کند و جوانه های ریزی که بعدها به دست و پا تبدیل خواهند شد، شروع به رشد می کنند. بند ناف دارای رگ های خونی متصل به جفت است. اما آن ها هنوز همه مواد مغذی مورد نیاز جنین را منتقل نمی کنند و کیسه زرده همچنان بیشترین مواد غذایی را برای جنین فراهم می کند.

قد : 0.6 سانتی متر

وزن : 0 گرم

•  هفته هفتم بارداری

در هفته هفتم بارداری ارگان های حیاتی جنین مانند ریه ها، معده و روده در این هفته رشد خود را آغاز می کنند. در حال حاضر سر فرزند شما نسبت به بدن او بسیار بزرگ به نظر می رسد. چرا که مغز او به سرعت رشد می کند. در هفته 7 بارداری در کبد ساخت گلبول های خون آغاز شده است و جفت در حال کامل شدن است. اگر چه برای شروع فعالیت خود به عنوان یک منبع غذا هنوز آماده نیست. سر و پیشانی او به دلیل رشد مغز بر آمده و برجسته شده است و حفره های سطحی بینی پدیدار می شوند. سلول ها و رگ های خونی تشکیل شده اند و قلب او اکنون یک گردش خون ساده را به راه انداخته و مواد غذایی و اکسیژن را از خون شما دریافت می کند.

قد : 0.8 سانتی متر

وزن : 0 گرم

•  هفته هشتم بارداری

در هفته هشت از 3 ماه (سه ماهه) اول بارداری فرزند شما هنوز شبیه به انسان نشده است. اما لب پایین و فک او شکل گرفته است. لب بالایی هنوز کامل نشده و دهان او بسیار بزرگ به نظر می آید. گوش های بیرونی پایین تر از محل خود و در راستای خط فک در حال شکل گیری هستند و چشم ها از یکدیگر بسیار فاصله دارند. هفته 8 بارداری فرزندتان در مرحله بسیار مهمی از رشد خود قرار دارد. در این زمان مغز او دارای ساختاری تو خالی است که به نخاع متصل شده و در حال ایجاد پنج محدوده مجزا است.

قد : 2.0 سانتی متر

وزن : 1 گرم

وضعیت مادر در هفته هشتم بارداری به این شکل است که گودی کمرتان پر شده و نوک سینه‌ هایتان حساس‌ تر و بزرگ ‌تر شده است. اندازه رحم به میزان یک انار درشت افزایش ‌یافته است. با بزرگ ‌شدن تدریجی رحم شما ممکن است احساس درد در ناحیه شکم یا پهلو داشته باشید.

•  هفته نهم بارداری

در هفته نهم بارداری عضلات و استخوان ها در حال شکل گیری هستند تا اندام های حرکتی را به وجود آورند. زیرا قرار است به زودی جنین شما با لگدهایی که به شکمتان می زند، اعلام حضور کند. در هفته 9 بارداری چشم های جنین که تا این زمان در اطراف سر قرار داشتند، به سمت جلو سر حرکت کرده اند. و بخش خارجی گوش شروع به شکل گیری می کند. انگشتان پا نسبت به انگشتان دست رشد کند تری دارند و هنوز شبیه به جوانه های انگشت هستند. رحم شما برای جای دادن جنین، بزرگ و بزرگتر می شود و به سمت بالا تمایل پیدا می کند. همه ارگان های اصلی دستگاه گوارش جنین رشد خود را آغاز کرده اند. اما هنوز جهت انجام فعالیت و عمل هضم آماده نشده اند.

قد : 2.5 سانتی متر

وزن : 2 گرم

•  هفته دهم بارداری

در این هفته گوش بیرونی فرزندتان کاملاً شکل گرفته است. اما هنوز در موقعیت نهایی خود قرار نگرفته است. مچ دست شکل گرفته و می تواند خم شود و انگشتان دست و پا بلند و مجزا شده اند. بند ناف خون را بین جفت و جنین عبور می دهد. هفته 10 بارداری جفت بسیار فعال بوده و تا پایان بارداری، به عنوان شاه راه حیات فرزندتان عمل خواهد کرد. کیسه زرده در حال کوچک تر شدن است. چرا که دیگر نیازی به وجود آن نیست. در هفته 10 بارداری جنین، دهان و لب ها تقریباً بطور کامل رشد کرده اند و بینی برجسته شده و ظاهر مشخصی پیدا کرده است.

قد : 3.1 سانتی متر

وزن : 4 گرم

در هفته دهم بارداری اندام های پایین تنه از ناحیه مفاصل ران و زانو خم شده اند و جنین حالت چهار زانو به خود گرفته است. در این زمان می توان هر یک از انگشت های پا را جداگانه تشخیص داد و آلت تناسلی شروع به شکل گرفتن می ‌کند. استخوان های جلوی جمجمه شروع به تشکیل و توسعه به بالای پیشانی کرده و از غضروف به استخوان تبدیل می شوند. پیشانی هنوز بسیار برجسته است و بالای سر نیز همچنان بسیار نرم است تا بتواند با رشد سریع مغز مطابق باشد.

در هفته دهم بارداری اجزا صورت مشخص تر می شوند. پلک های بسیار لطیف او اکنون بطور کامل بر روی چشم ها شکل گرفته اند ولی تقریباً تا هفته 26 بارداری بسته خواهند ماند. جفت مسئولیت تهیه مواد غذایی جنین را از کیسه زرده تحویل می گیرد. این تغییر نقطه عطفی در روند رشد فرزندتان بشمار می آید. جفت نیز مانند فرزندتان نیاز به رشد و ایجاد گردش خون دارد تا بتواند خواسته های متعدد و فزاینده او را تامین کند.

وضعیت مادر در هفته دهم بارداری

در این چند هفته اخیر شکم شما به اندازه چند میلی ‌متر افزایش می ‌یابد. رباط‌ ها و عضلات شما کش می ‌آید و رحمتان بزرگ ‌تر می ‌شود و در کنار اینها وضعیت جسمی و روحی شما هم چندان خوب نیست. البته هنوز ویار، حالت تهوع و خستگی در بدنتان وجود دارد.

•  هفته یازدهم بارداری

در هفته یازدهم از 3 ماه (سه ماهه) اول بارداری فرزندتان شبیه به انسان شده و تغییراتی همچون رشد اندام های حسی در حال انجام است. از حالا به بعد به او جنین می گوییم. همچنان که بارداری پیش می رود، جفت بزرگ می شود. او علاوه بر انتقال غذا و مواد زاید، از ورود عناصر مضر به بدن جنین جلوگیری می کند. او درون کیسه آمنیوتیک، بسیار فعال شده، پیچ و تاب می خورد و ضربه می زند. اما، شما نمی توانید هیچ یک را حس کنید چون هنوز جنین بسیار کوچک است و ضربات قدرتمندی ندارد. گردن کشیده تر شده و امکان تکان دادن سر به بالا و پایین و اطراف را به جنین می دهد. تخمدان ها و بیضه ها شروع به رشد کرده اند.

قد : 4.1 سانتی متر

وزن : 7 گرم

وضعیت مادر در هفته یازدهم بارداری

• بی میلی به غذا
• حالت تهوع
• سر درد
• بی حالی و خستگی

البته در هفته های آینده این علایم کمتر می شود و شما بهتر می شوید. پس نگران نباشید و فقط به فرزندتان فکر کنید.

•  هفته دوازدهم بارداری

اندام های فرزندتان کاملاً شکل گرفته و بلندتر شده اند و حالت های جدید بسیار زیادی را امتحان خواهد کرد. در این مرحله سر جنین کمی گردتر شده است. بند ناف کاملاً رشد کرده و مسئول انتقال مواد مغذی حیاتی مانند گلوکز، از خون شما و جفت به جنین است. و در ادامه بارداری بند ناف بلندتر خواهد شد. قلب فرزندتان به سرعت در حدود 160 ضربه در دقیقه می تپد، که دو برابر ضربان قلب شماست. دهان با کسب توانایی باز و بسته شدن به جنین اجازه می دهد تا مایع آمنیوتیک را قورت داده و یا خمیازه بکشد. در این هفته دستگاه اندام تناسلی نشانه‌ های کمی از خودش را بروز می ‌دهد. شش ‌ها، گوش و ناخن ‌ها در حال رشد است.

قد : 5.14 سانتی متر

وزن : 14 گرم

وضعیت مادر در هفته دوازدهم بارداری

در این هفته مادر می تواند نفس راحت بکشد. زیرا احتمال سقط جنین خیلی کم شده است. احتمال تنگی نفس هنوز در شما وجود دارد. زیرا قلب و ریه های شما بیشتر تلاش می کنند که خون و اکسیژن را به جنین برسانند. پس اصلاً نگران نباشید. هنوز درد سینه و سوزش سینه را احساس می کنید و این حالت طبیعی است. حالت تهوع شما هنوز ادامه دارد. اما نگران نباشید این حالت ها نشان دهندهٔ سلامت جنین شما می باشد.

•  هفته سیزدهم بارداری

هفته سیزدهم بارداری یعنی در هفته پایانی از سه ماهه اول بارداری هستید. تقریباً به شرایط بارداری عادت کرده اید و بدنتان نیز درحال تطابق با موقعیت جدید خود است. در این میان، فرزندتان به آرامی درون کیسه آمنیوتیک شناور است. الان اندازه جنین شما همچون یک هلوی کوچک است. در هفته سیزدهم بارداری، رشد بیشتر مغز به تدریج به جنین توانایی بیشتری در واکنش نشان دادن و حرکت کردن می دهد.

مغز فرزندتان به سرعت در حال رشد است. نیم کره راست و چپ مغز شروع به اتصال می کنند. هر نیم کره کنترل نیمه مخالف بدن را در دست دارد. بنابراین سمت راست مغز کنترل عضلات چپ بدن و نیم کره چپ کنترل عضلات راست بدن را به عهده دارد. انگشت های پای جنین در هفته 13 بارداری از هم جدا و طول همه آنها یکسان است. مفصل مچ پا به قدر کافی رشد کرده و قادر به تحرک است. اما احتمالاً هنوز شما نمی توانید حرکات او را حس کنید. در این هفته ممکن است جنسیت جنین مشخص شود که دختر است و یا پسر اما اگر می خواهید از جنسیتش مطمئن شوید هنوز عجله نکنید.

قد : 7.14 سانتی متر

وزن : 23 گرم

وضعیت مادر در هفته سیزدهم بارداری

به شما تبریک می گویم. هفته های سخت و خطرناک بارداری را پشت سر گذاشته اید. اکنون با خیال راحت می توانید خبر بارداری خود را به بقیه بگویید. حالتان بهتر شده است و حالت تهوع، بی حالی و کسلی شما کمتر شده است. در این هفته می توانید نفس راحت بکشید و از بارداری خود لذت ببرید. احتمال سقط جنین در شما بسیار کم شده است. اما باز هم مراقب علایمی همچون لکه بینی و درد لگن خود باشید. اگر این علایم را مشاهده کردید حتماً به پزشک خود مراجعه کنید.

به شما تبریک می گوییم 3 ماه (سه ماهه) اول بارداری خود را به اتمام رسانده اید. در مقاله دیگر به تغییرات هفته به هفته جنین در سه ماهه دوم با شما خواهیم بود. مراقب خود و جنین زیبایتان باشد.