ناباروری: عوامل و روش‌های درمان

امروزه بیشتر جوانان با مشکلاتی همچون ناباروری سر و کله می زنند. دلیل عمده این ناباروری‌ها مشکلات زندگی ، استرس ، مشکلات بدنی در زن و مرد می باشد.اما اصلا نگران این موضوع نباشید زیرا امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی می تواند این مشکل را حل کنید. ما با شما هستیم تا درباره ناباروری و دلایل آن بپردازیم.

ناباروری چیست؟

ناباروری برای یک زن زیر ۳۵ سال به معنای باردار نشدن پس از یک سال رابطۀ جنسی منظم و بدون استفاده از روش‌های پیشگیری از بارداری است که برای زنان بالای ۳۵ سال این مدت زمانی به شش ماه کاهش پیدا می‌کند. ممکن است مشکل ناباروری از طرف مرد، زن یا هر دو نفر باشد. پس هیچ وقت طرف مقابل را مقصر ندانید. اکثر موارد ناباروری با تشخیص و درمان به موقع رفع می‌شود. به همین دلیل، لازم است زنان و مردان نسبت به این موضوع آگاه باشند و در زمان درست برای تشخیص و رفع مشکل به پزشک متخصص مراجعه کنند.

توجه داشته باشید که ناباروری به معنای عقیم بودن نیست. بیشتر زوج ها تا این کلمه را می شنوند ناامید می شوند و استرس می گیرند در صورتی که ناباروری را با معاینات مداوم، آزمایشات و درمان پی در پی  همراه باشد می توان این مشکل را درست کرد و زوج ها دارای فرزند شوند.

چه عواملی باعث نازایی می شود؟

• سن بالا
• سیگار کشیدن
• استفاده از مشروبات الکلی
• عفونت های جنسی
• وزن بالا و یا وزن کم

دلایل ناباروری در زنان

• اختلالات تخمک گذاری

دوره قاعدگی نامنطم یعنی دوره پریود بیشتر از 35 روز و یا کمتر از 21 روز و یا به تعویق افتادن یک ماهه پریود به معنای سیکل نامنظم تخمک گذاری است.

بدون عمل تخمك گذاري لقاح انجام نمي شود و بنابراين زن باردار نمي شود .پس این موضوع خیلی مهم است و زن باید همیشه مراقب سیکل قاعدگی خود باشد.

• مشکلاتی رحم

شامل ناهنجاری‌های دهانه‌ی رحم، پولیپ‌های رحم یا شکل رحم می‌شوند. تومورهای غیرسرطانی (خوش‌خیم) دیواره‌ی رحم (فیبروئیدهای رحمی) ممکن است با مسدود کردن لوله‌های رحمی (فالوپ) یا ممانعت از لانه‌گزینی سلول تخم در رحم، باعث ناباروری شوند.

• یایسگی زودرس

یایسگی زمانی رخ می‌دهد که قبل از ۴۰ سالگی عملکرد تخمدان‌ها متوقف شده و قاعدگی دیگر اتفاق نیفتد. اگرچه علت یائسگی زودرس اغلب نامشخص است ولی عوامل معینی از قبیل: اختلالات سیستم ایمنی، بعضی از اختلالات ژنتیکی و پرتودرمانی یا شیمی‌درمانی، با آن ارتباط دارند.

• سرطان

بعضی از سرطان‌ها – مخصوصاً سرطان‌های دستگاه تناسلی – غالباً باعث ناباروری زنان می‌شوند. پرتودرمانی و شیمی‌درمانی هم باروری را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

اگر زن هستید و به فکر بارداری هستید حتما به این نکات توجه کنید:

• وزن سالم و نرمال داشته باشید
• دخانیات از جمله سیگار را کنار بگذارید
• از مصرف الکل پرهیز کنید
• استرس خود را کم کنید
• مصرف کافئین را محدود نمایید
• رابطه جنسی منظمی داشته باشید
• به سیکل قاعدگی خود دقت کنید
• حتما با مشورت پزشک فولیک اسید مصرف کنید.

درمان ناباروری در زنان

• تحریک و تنظیم تخمک گذاری

این روش با مصرف منظم دارو در خانم ها می باشد که با معاینه پزشک و داروهای تجویز شده می توان سیکل قاعدگی زن را منظم کرد.

• تلقیح داخل رحمی یا IUI

در فرآیند IUI، اسپرم‌های سالم را در نزدیکی زمان تخمک‌گذاری (رهاسازی یک تخمک یا بیشتر از تخمدان)، مستقیماً داخل رحم قرار می‌دهند. بسته به علل ناباروری، زمان‌بندی IUI می‌تواند با چرخه‌ی طبیعی شما یا داروهای باروری هماهنگ شود.

• عمل جراحی

بعضی اط مشکلات رحمی مانند پولیپ ها و … را می توان با جراحی درمان کرد

علت ناباروری در آقابان

علت ناباروری در مردان معمولاً با مشکلات اسپرم همراه است. مشکلاتی مانند وجود نداشتن یا پایین بودن تعداد اسپرم‌ها، کم‌تحرکی یا غیرطبیعی بودن شکل اسپرم‌ها یا انسداد مجاری اسپرم می‌تواند باعث ناباروری مردان شود.

کاهش موقتی تولید اسپرم ممکن است در اثر وارد شدن ضربه و صدمه به بیضه‌ها باشد مثلاً گرم شدن بیش از حد ، به مدت طولانی در معرض مواد شیمیایی قرار گرفتن  و یا مواد مخدر آباشد که در تولید اسپرم و باروری مرد تأثیر منفی می‌گذارد.

. مصرف الکل و دخانیات نیز باعث کاهش تعداد و کیفیت اسپرم‌ها می‌شود، در ضمن مردان ۴۰ ساله و بیشتر با کاهش قدرت باروری بیشتری مواجه خواهند بود.

علایم ناباروری در آقایان

• تغییر در رشد موها
• کاهش میل جنسی
• درد، برآمدگی یا تورم بیضه‌ها
• مشکلات نعوظ و انزال
• کوچکی و سفت بودن بیضه‌ها

درمان ناباروری در مردان

• تغییر سبک زندگی

این تغییر خیلی مهم است. مصرف الکل و دخانیات خود را کم کنید. به وزن خود اهمیت بدهید و سعی کنید به طور مرتب ورزش کنید. دقت داشته باشید که گرمای زیاد باعث کاهش اسپرم در شما می شود پس به دمای بدن خود توجه زیادی بکنید.

همچنین رابطه جنسی منظمی داشته باشید.

• داروها

حتما در دوران درمان داروهایی را که مصرف می کنید به پزشکتان بگویید. بعضی از داروها به تولید و کیفیت اسپرم های شما تاثیر می گذارد.

• عمل جراحی

عمل جراحی ممکن است بتواند انسداد مسیر حرکت اسپرم را برطرف کرده و توانایی باروری را به فرد بازگرداند. در سایر موارد، با ترمیم واریکوسل توسط عمل جراحی ممکن است احتمال باردارشدن همسرتان را افزایش دهید.

کی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر سنتان کمتر از ۳۵ سال است  و مدت یک سال است برای بچه‌دار شدن تلاش می کنید ، اما موفق نشده‌اید و اگر ۳۵ سال یا بیشتر سن دارید و به مدت شش ماه است برای بچه‌دار شدن تلاش کرده‌اید ولی موفق نشده‌اید باید به پزشک مراجعه کنید.

همچنین اگر هر یک از علائم ناباروری در شما یا همسرتان وجود دارد، بهتر است پیش از اقدام برای اطمینان از وضعیت باروری خود و همسرتان به پزشک مراجعه کنید. برای پیدا کردن علت و درمان ناباروری ممکن است نیاز به انجام آزمایش خون، ادرار و تصویربرداری باشد. برای بررسی کمیت و کیفیت اسپرم‌های مرد نیز آنالیز اسپرم انجام خواهد شد.

توجه داشته باشید در درمان ناباروری باید صبور باشید و استرس خود را کم کنید زیرا این درمان به زمان و همکاری شما نیاز دارد و در صورت داشتن استرس درمان شما به کندی انجام می شود و شاید نتیجه مطلوب را نگیرید.