میان انواع مشکلات مو، موخوره دردسری است که با ابتلای مو به آن، وقت زیادی از فرد تلف می‌شود تاجاییکه ممکن است مجبور به کوتاه کردن کامل موهایش شود. اصولاً برای درمان موخوره ، راهکارهایی وجود دارد که یا زیر نظر پزشک باید انجام شود یا مبتنی بر روش‌های خانگی است. در این مقاله، باعلاقه قصد داریم روش‌هایی را برای از بین بردن موخوره به شما معرفی کنیم.
موخوره چیست؟
موخوره را با نام علمی تریکوپتیلوسیس Trichoptilosis می‌شناسند؛ در زبان یونانی تریکو به معنی مو و تیلوسیس یعنی قرار گرفتن پر (بعضی از انواع موخوره حالت پر به نوک مو می‌دهد).
این مشکل زمانی خودش را نشان می‌دهد که ساقه‌های مو خشک و شکاف‌های طولی در مو شکل بگیرند. این شکاف‌ها، نوک مو را دو یا چندشاخه می‌کند و نیاز به درمان مو خوره احساس می شود. موخوره عموماً فرد را وادار می‌کند تا نوک موهایش را کمی کوتاه کند یا کلاً دست به کوتاهی مو بزند.
دلایل عمده‌ای مثل شرایط آب و هوایی نامناسب، استفاده بیش از حد و نادرست سشوار، صاف یا فرکردن مو باعث چندشاخه شدن آن می‌شود. همچنین باید به مصرف مکرر محصولات شیمیایی اشاره کنیم.
با انواع موخوره بیشتر آشنا شوید
موخوره در شش حالت متفاوت خودش را نشان می‌دهد و قصد داریم در ادامه هرکدام را به صورت مختصر معرفی کنیم:
1- موخوره پایه‌ای و معمولی Basic Split
این موخوره در مقایسه با پنج نوع دیگر شیوع بیشتری دارد و با وجود اینکه سلول‌های کوتیکول (بیرونی‌ترین قسمت ساقه مو) پیوستگی تارهای مو را حفظ می‌کنند ولی بخش زیادی از آن چندشاخه می‌شود. به محض تشخیص توصیه می‌شود که مراحل تغذیه مو، التیام تارها و رفع خشکی، را شروع کنید.
2- موخوره کوچک Mini Split
نوک موها مانند نوع اول همچنان درگیر می‌شوند و نیاز به رسیدگی فوری دارند. پس لازم است برای رفع موخوره توجه و درمان فوری را درنظر بگیرید.
3- موخوره چنگالی Fork Split
شیوع نوع سوم در مقایسه با دو نوع قبلی کمتر است. موخوره چنگالی فیبر تار مو را بیشتر هدف حمله خود قرار می‌دهد. می‌توانید با راهنمایی پزشک متخصص از انواع ماسک مو خانگی برای موخوره یا محصولات داروخانه‌ای دیگر استفاده کنید. همچنین پیشنهاد می‌کنیم برای رسیدگی و مرتب کردن موهایتان وقت بیشتری بگذارید و در فواصل کم، کوتاه کنید تا نیاز به درمان مو خوره جدی نداشته باشید.
4- موخوره درختی Tree Split
موخوره درختی فولیکول مو را دچار آسیب بیشتری می‌کند و سلول‌های کوتیکول به تدریج از هم جدا می‌شوند. نوع چهارم موخوره نیاز به چیدن فوری مو با قیچی دارد. همچنین متخصصین توصیه می‌کنند برای کنترل و پیشگیری خشکی و گسترش آسیب دیدگی و رفع موخوره مو ، از محصولاتی با ترکیب OFPMA استفاده کنید.
5- موخوره شمعی Candle Split
این نوع موخوره می‌تواند حسابی شما را دچار اشتباه کند! اگرچه تارهای مو نشانه‌ای از موخوره ندارند ولی احتمال بروز آن هرزمان ممکن است. درمان موخوره نوع پنجم نیاز به زمان دارد و می‌توانید مثلاً از روغن‌هایی که ویژه مو هستند استفاده کنید.
6- موخوره گره‌ای Knot Split
موی فردار در مقایسه با انواع دیگر مو، بیشتر درگیر نوع آخر موخوره می‌شود. خوب است بدانید که با هر بار شانه کردن موها، دردسر گره خوردن و شکستن مو تکرار می‌شود. شکستن تارهای مو در نهایت باعث رشته رشته شدن آن و بروز موخوره می‌شود. افرادی که موهای فر دارند لازم است از شانه‌های دندانه پهن برای شانه کشیدن موهایشان استفاده کنند.
علت موخوره چیست؟
بهتر است پیش از پیدا کردن راه های درمان موخوره ، به ریشه مسئله توجه کنیم و اینکه اصلاً چرا مو دچار موخوره می‌شود. هشت دلیل زیر موضوع را برای شما روشن‌تر می‌کند. با رعایت موارد زیر می‌توانید بهتر از موهایتان مراقبت کنید و حتی اگر دچار موخوره شده‌اید، رعایت این نکات کمک می‌کند جلوی پیشروی آن را بگیرید.
1- بستن مو با کش یا گیره
تحمیل یک حالت ثابت یا بلندمدت برای آدمی زاد هم خسته کننده و فرساینده است چه برسد به مشتی موی زبان بسته! اگر مدتی طولانی است که موهایتان را با کش می‌بندید، بهتر است بدانید این روش، ساقه و ریشه مو را تحریک می‌کند و در نتیجه باعث شکستگی و موخوره می‌شود.
خوب است بدانید که بستن موهای خیس یا در حمام بخار به بدتر شدن حال موهای شما دامن می زند. پیشنهاد می‌کنیم حتماً برای بستن موها تنوع ایجاد کنید یا نرم‌تر و مهربان‌تر آن را ببندید.
2- شست و شوی نادرست مو
مقداری شامپو روی کف سر بریزید و بعد آرام آرام آن را از نوک مو به سمت ریشه و انتهای مو هدایت کنید. لازم نیست از شامپوی بیشتری استفاده کنید. فراموش نکنید که ریشه مو آلوده‌تر از قسمتهای دیگر و خشکی آن هم بیشتر است.
یکی از دلایل اصلی موخوره که کار را به درمان مو خوره میکشاند، خشکی انتها (ریشه) مو است.
نکته: برای جلوگیری از خشکی مو بهتر است از انواع سرم مو استفاده کنید. روغن‌های گیاهی موجود در این محصولات به کمک موهای خسته شما می‌آیند.
3- انتخاب شامپوی نامناسب
روی شامپوهایی که خوشبوکننده مصنوعی، آمونیاک و سفیدکننده دارند دست نگذارید! شامپو برای درمان موخوره سر وجود ندارد و کافی است همین نکته را هنگام خرید شامپوهایتان درنظر داشته باشید.
4- شست و شوی زیاد مو
شامپو به طور طبیعی، چربی طبیعی پوست و مو را از بین می‌برد حالا تصور کنید در مصرف آن زیاده روی کنید. موهای شما درگیر مهم‌ترین علت موخوره می‌شود؛ خشکی پوست و موی سر.
با خشک شدن موها، گره‌های بیشتری در آن پیدا می‌شود و تلاش برای باز کردن گره‌ها درنهایت باعث شکستگی مو خواهد شد. لازم است به یک سؤال پاسخ دهید:
◄ چندمرتبه در هفته باید موها را شست؟ پاسخ بستگی به جنس موهای شما دارد.
● موهای معمولی به 2-3 مرتبه شامپو در هفته نیاز دارند.
● موهای چرب یک روز درمیان به شامپو نیاز دارند. شامپوی مخصوص موی چرب، چربی اضافی را جذب و حجم مو را بیشتر می‌کند.
● موهای خشک یا آسیب دیده به هفته‌ای یک بار شامپوی مخصوص نیاز دارند.
5- خشونت زیاد برای بازگردن گره مو
هربار که از شامپو یا شانه استفاده می‌کنید نیازی نیست زیاد خشونت به خرج دهید! پیشنهاد می‌کنیم اول با شانه دندانه درشت راه را هموار و بعد شامپو کنید. کافی است با آرامش و حوصله بیشتری شانه بکشید و از این کار خود لذت ببرید.
شکستن موها به دلیل گره خوردن، شما را وادار به پیدا کردن راهی برای درمان موخوره خواهد کرد!
6- خشک کردن با حوله
تیلور سوییفت، خواننده محبوب انگلیسی در یکی از مصاحبه‌هایش اشاره کرد که بعد از حمام کاری به موهایش ندارد و از حوله برای خشک کردن آن استفاده نمی‌کند. درواقع دلیل شادابی موهایش را رها کردن آنها پس از حمام می‌داند.
بنابراین این روش را جدی بگیرید و اصلاً پس از حمام از حوله استفاده نکنید. بلکه می‌توانید حوله را دور موهای خیس بپیچانید تا بدون گره خوردن، آزاد و رها خشک شوند.
7- موی خیس و شانه
موی خیس خاصیت کشسانی بالایی دارد و شانه کردن آن باعث تاب خوردن و کشیدگی‌اش می‌شود. اگر عادت شانه کردن موها بعد از حمام یا استخر را دارید بهتر است زودتر تجدید نظر کنید. این کار در کوتاه مدت باعث کشیدگی و کنده شدن موها می‌شود.
برای اینکه عادت شانه کردن پس از حمام از سرتان خارج شود، پیشنهاد می‌کنیم هنگام شست و شو با نرم کننده یا حالت دهنده از شانه دندانه درشت یا برس های سیمی و نایلونی (برس مرطوب) استفاده کنید.
8- کوتاه نکردن به موقع مو
تصور درمان موخوره بدون کوتاهی اشتباه است. وقتی انتهای مو درگیر می‌شود، با محصولات متنوع و دارو نمی‌توان آن را درمان کرد بلکه فقط با کوتاه کردن آنهم با قیچی درمان مو خوره حاصل می شود. بهتر است در فواصل مشخص موهای موخوره گرفته را کوتاه کنید که این زمان هر شش هفته یک بار است تا جلوی پیشروی موخوره و شکست بیشتر مو گرفته شود.
نکته: زمان کوتاه کردن مو به جنس آن و شدت آسیب از موخوره بستگی دارد. فراموش نکنید که بیش از چهارماه نباید بین کوتاه کردن مو فاصله بیفتد.
راه های درمان موخوره کدام است؟
تشخیص به موقع موخوره باعث می‌شود شما درگیر فرایند درمان موخوره شدید نشوید. بنابراین به محض مشاهده اولین نشان‌ها از چندشاخه شدن موهایتان آن را جدی بگیرید و به تناسب شدت و گستردگی مشکل برای رفع موخوره اقدام کنید. با رعایت روش‌های زیر می‌توانید از موهای سالم هم دربرابر موخوره محافظت کنید؛ علاج واقعه قبل از وقوع باید کرد!
1- کوتاه کردن به موقع موها
اولین و بهترین درمان، کوتاه کردن به موقع است. یک بار کوتاه کردن قطعاً جواب نمی‌دهد و لازم است تقریباً هر شش هفته یک بار نوک موهایتان را با قیچی بچینید. در کنار کنترل پیشروی موخوره، موها نظم و زیبایی خاصی هم پیدا می‌کنند.
مهم: کوتاه کردن مو با شمع اصلاً توصیه نمی‌شود و دلیل علمی هم برای درست بودن این کار وجود ندارد. بنابر توصیه متخصصین پوست و مو، بهترین و تنها روش کوتاهی با قیچی است. شمع ممکن است موخوره را بیشتر کند.
2- حمام با اعمال شاقه!
یک بار برای همیشه عادات اشتباه حمام رفتن را شناسایی و آنها را کنار بگذارید. یکی از این عادت‌ها شست و شوی بیش از حد مو و استفاده از مقدار زیادی شامپو است. همانطور که بالاتر هم برایتان نوشتیم، شامپو، چربی طبیعی پوست را کم می‌کند. پس زیاده روی در مصرف آن باعث خشکی و خشکی مو و پوست باعث موخوره می‌شود.
نکته بعدی شست و شوی موها از بیرون به داخل، انتها و ریشه مو، است. برخلاف اشتباه بسیاری از افراد، نباید شامپو را از کف سر مالید و بعد به نوک موها رسید. بلکه روش اصولی، ماساژ دادن نوک و ساقه مو تا رسیدن به ریشه است.
همچنین خوب است بدانید که آبکشی با آب گرم اصلاً توصیه نمی‌شود و خشکی موها را چندبرابر می‌کند.
3- خشونت هنگام خشک کردن مو
اصلاً نیازی به اینهمه تمرکز و خشونت نیست! عادت محکم کشیدن حوله روی موهای خیس به راحتی موهایتان را درمعرض موخوره قرار می‌دهد. توجه داشته باشید که اگر نوک موها، درگیر شده باشند با انجام این کار، احتمال پیشروی آنها چندبرابر می‌شود.
برای خشک کردن موی خیس حوصله داشته باشید و فقط حوله را دور موهایتان بپیچید.
4- ماسک مو
اگرچه ماسک مو درمان صد در صد موخوره نیست ولی ترفند خوبی برای پنهان کردن آن به شمار می‌رود. ماسک موی دلخواه خودتان را هفته‌ای 2-3 مرتبه روی ساقه مو بمالید و از بالا به پایین (نوک مو به ریشه) ماساژ بدهید. پس از چند دقیقه می‌توانید آن را بشویید.
ناگفته نماند که نوعی ماسک موی معروف به Leave-in هم در بازار موجود است که پس از حمام استفاده می‌شود. کافی است آن را روی موی خیس قرار دهید و تا حمام بعدی دست به موهایتان نزنید. عموماً از ماسک‌های پس از حمام برای درمان موخوره شدید استفاده می‌کنند.
5- آداب شانه کردن مو
اگر می‌خواهید دیگر هیچ امیدی برای از بین بردن موخوره نداشته باشید حتماً موهای خیس را شانه کنید!
مشکل گره خوردن موها بعد از حمام یک دردسر شایع است که با رعایت چند ریزه کاری قابل حل خواهد بود:
● بعد از شامپو و پیش از شانه کشیدن از نرم کننده استفاده کنید.
● برای شانه کشیدن موهای صاف صبور باشید و اجازه بدهید خشک شوند.
● برای شانه کشیدن موهای فر یا حالت دار از شانه دندانه درشت کمک بگیرید.
● موها را از بیرون به داخل، نوک مو به سمت ریشه، شانه کنید.
6- آداب سشوارکشیدن
هروسیله خارجی که قرار است حرارت را به صورت مستقیم به مو برساند می‌تواند آسیب زا باشد. چند نکته زیر را رعایت کنید تا نتیجه بگیرید:
● خشک کردن کامل مو، ممنوع
در هرمرتبه سشوار، وقتی موها بین 60-90% خشک شدند دستگاه را خاموش کنید. اجازه بدهید موها در این مرحله به تدریج خشک شوند.
● استفاده از باد سرد
موها را به حرارت زیاد عادت ندهید. پیشنهاد می‌کنیم به تناسب آب و هوا و موقعیتی که هستید از آیتم باد سرد سشوار استفاده کنید. باد سرد سشوار رطوبت به دست آمده از نرم کننده و ماسک مو را حفظ می‌کند.
● تمرکز روی ساقه و وسط مو
خیلی از ما عادت داریم باد سشوار را روی نوک مو بگیریم. روش درست، هدایت باد سشوار به سمت ریشه و بخش میانی مو است. درواقع با دورکردن حرارت سشوار از نوک مو، جلوی بروز و درمان موخوره را می‌گیرید. همچنین مراقب باشید سشوار را خیلی به موهایتان نزدیک نکنید.
● تنظیم حرارت
عادت داغ کردن مو هم از جمله دلایل بروز موخوره است. بسیاری از افراد تصور می‌کنند هرچه حرارت دستگاه، سشوار یا اتومو، بیشتر باشد، مو حالت بهتری می‌گیرد درحالیکه از پیامدهای جدی آن غافل هستند.
نکته: حرارت استاندارد برای مو تا 180 درجه است و هرگز نباید بالاتر از این درجه استفاده شود. بنابراین حتماً از اتو مویی استفاده کنید که درجه بندی حرارت داشته باشد. برای آشنایی با انواع اتو موها می‌توانید به مقاله «بهترین مارک اتو مو» مراجعه نمایید.
7- کراتینه مو
از دیگر روش‌های از بین بردن موخوره ، کراتیه کردن مو است. راهکاری پرطرفدار که با ایجاد یک لایه پروتئین کراتین روی ساقه مو، از موهای مستعد موخوره مراقبت می‌کند. ناگفته نماند برای کراتینه حتماً به سراغ افراد باتجربه و قابل اعتماد بروید.
8- انتخاب روغن‌های تقویتی
می‌توانید با انتخاب روغن‌های گیاهی مثل روغن آرگان، کنجد یا روغن بادام شیرین یک روش هوشمندانه را برای درمان موخوره درنظر بگیرید. تغذیه مناسب مو درکنار آبرسانی از جمله مزایای استفاده از روغن‌های تقویتی است.
9- روبالشی لطیف
پارچه‌های ساتن و ابریشم بهترین گزینه برای روبالشی هستند. این جنس باعث می‌شود موها بعد از چندساعت غلت خوردن روی بالش، گره نخورند. گره مو مهم‌ترین علت موخوره است که با رعایت همین نکته ظریف می‌توانید جلوی بروز آن را بگیرید.
روش های درمان خانگی موخوره کدام است؟
درمان خانگی همیشه پای ثابت بین انواع روش‌های درمانی است و به دلیل دردسترس و اقتصادی بودن مواد، هنوز هم طرفدار دارد. پیشنهاد می‌کنیم از بین شش روش زیر یکی را برای درمان موخوره انتخاب کنید:
1- ماسک موی روغن زیتون
ترکیبات روغن زیتون کمک می‌کند رطوبت مو حفظ شود و اولین دلیل موخوره یعنی خشکی مو اتفاق نیفتد. برای گرفتن نتیجه بهتر کافی است مقداری روغن زیتون خالص را روی ساقه‌های موخوره دار بمالید و کمی آنها را ماساژ بدهید.
سی دقیقه زمان نیاز دارید تا موهای آغشته به روغن استراحت کنند. سپس می‌توانید با آب ولرم شست و شو دهید و با شانه دندانه درشت شانه کنید. لازم است این کار را هرشب تکرار کنید تا نتیجه درست بگیرید.
2- ماسک مو با سس مایونز
شاید به نظرتان عجیب باشد ولی سس مایونز از جمله بهترین روش‌های درمان خانگی موخوره به حساب می‌آید. لازم است هر هفته دوبار، موهای نمدارتان را با نصف فنجان سس مایونز ماساژ و اجازه بدهید 15-20 دقیقه استراحت کنند. بعد از آن می‌توانید با شامپو آبکشی کنید. برای آشنایی بیشتر با انواع ماسک خانگی با سس مایونز به مقاله «سس مایونز برای مو» مراجعه کنید.
3- درمان موخوره با ماسک حنا
ترکیبی از حنا (دو قاشق غذاخوری)+ روغن آووکادو (سه قاشق غذاخوری)+ تخم مرغ (یک عدد) را روی کل موهایتان قرار دهید. پس از دوساعت موها را با آب ولرم شست و شو دهید. این روش را هرهفته یا هر ده روز یکبار تکرار کنید.
نکته: درصورت سفت شدن ترکیب، مقداری آب به آن اضافه کنید.
4- از بین بردن موخوره با سرکه
پس از شست و شوی موها، مقداری سرکه سیب را روی مو اسپری کنید و 1-2 دقیقه به آن استراحت بدهید. بعد از این مدت کافی است موهایتان را با آب ولرم شست و شو دهید.
یرای آشنایی بیشتر با خواص سرکه سیب می توانید مقاله «سرکه سیب برای مو» مطالعه نمایید.
5- وازلین برای رفع موخوره
وازلین یک راهکار قدیمی برای درمان موخوره است که به هیدراته کردن مو کمک می‌کند. فراموش نکنید که وازلین ممکن است باعث حساسیت پوست کف سر شود. بهتر است آن را روی ساقه و مخصوصاً نوک‌های موخوره دار بمالید.
مهم است که پیش از مالیدن وازلین، نوک موها را بچینید تا موخوره نباشد. بعد از ترکیب کردن وازلین با آب، موها را به آرامی ماساژ بدهید و در پایان با حوله آن را بپوشانید و یک شب استراحت بدهید. این ماسک خانگی را هفته‌ای یک بار می‌توانید استفاده کنید.
6- ماسک آلوئه ورا برای درمان موخوره مو
این مرطوب کننده عالی و طبیعی به موقع به کمک موهای خشک و آسیب دیده می‌آید و از جمله بهترین ماسک مو خانگی برای موخوره است. برای گرفتن نتیجه بهتر کافی است دستورالعمل زیر را پیاده کنید:
● ماساژ مو با آلوئه ورا به مدت سی دقیقه
● آبکشی با آب ولرم
● تکرار درمان 2-3 بار در هفته
مهم: ترکیب یک قاشق غذاخوری آب لیمو و دوقاشق چایخوری روغن کرچک با آلوئه ورا را هم امتحان کنید تا نتیجه مطلوب‌تری بگیرید. برای آشنایی بیشتر با روغن کرچک می‌توانید مقاله «روغن کرچک برای مو» را مطالعه نمایید.
روش جلوگیری از موخوره
ضمن رعایت موارد نوشته شده در این مقاله، لازم است با درنظر داشتن چند نکته زیر، جلوی بروز دوباره موخوره را بگیرید:
◄ به تناسب شدت موخوره باید نوک موها را با قیچی بچینید (هر 4 هفته تا 6 ماه فاصله).
◄ شست و شوی روزانه مو را کنار بگذارید. درصورت لزوم فقط از نرم کننده استفاده کنید.
◄ انتخاب شامپوهای طبیعی و همچنین نرم کننده پس از شامپو
◄ شانه کردن با شانه‌های دندانه پهن
◄ مدیریت استفاده از سشوار و اتو مو برای کنترل حرارت و کاهش آسیب به مو
◄ مصرف مکمل بیوتین و فولیک اسید برای تقویت مو (با نسخه پزشک)
سخن ما با شما
اگر مدتی است موهای زیبای شما درگیر موخوره شده است برای درمان موخوره کافی است کمی حوصله و صبر داشته باشید و با علاقه و دقت روش‌های درمانی نوشته شده در این مقاله را پیاده کنید.
فراموش نکنید که مهم ترین دلایل بروز موخوره، خشکی، حرارت دیدن زیاد مو و نادیده گرفتن نکات مراقبتی در هنگام شست و شو و شانه کشیدن است. تنها راه جلوگیری از پیشروی موخوره، کوتاه کردن به موقع نوک مو است که پس از آن می توانید با انجام یکی از راهکارهای درمانی که در این مقاله نوشتیم، مراقبت های لازم را درنظر بگیرید.
